رئیسی ناگزیر از اصلاح و خانهتکانی در تیم اقتصادی خود
تاریخ انتشار: ۸ اسفند ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۲۱۶۶۹۸
رالی کاهش ارزش پول ملی و افزایش قیمت ملک و خودرو و طلا و... و ترس مردم از آینده مبهم اقتصاد ایران، سکوت دولت و حتی دفاع از عملکردی که شکست آن قابل چشمپوشی نیست نه فقط منتقدان که خودیها را نیز به واکنش واداشته است. یک جا سخن از ترمیم احتمالی یا همان تغییر تیم اقتصادی کابینه است و جای دیگر پیشنهاد استعفای دولت گزینه راهگشا برای برونرفت از بنبست فعلی مطرح میشود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
چپ و راست هم ندارد؛ خیل عظیم منتقدان عملکرد کابینه سیزدهم در حال عبور از لکنت زبان در نقد او هستند و صراحتا از ضرورت تغییر میگویند. حال عدهای خواستار استعفای دولت هستند و عدهای هم حداقل تغییر تیم اقتصادی را میخواهند و مجلس نیز همچنان پشت سد گروهی در حمایت از کابینه، توان استیضاح ندارد. در این بین نباید از نفوذ چشمگیر یک گروه سیاسی بر تیم رئیسی چشم بست که نقش مهمی در تصمیمسازیها دارند.
دیروز دفتر نشر آثار رهبر انقلاب، با بازانتشار توصیه رهبری به دولتمردان برای مهار تورم، آنها را به توجه به این توصیهها دعوت کرد، توییتی که به عدم رضایت دفتر رهبری از وضعیت فعلی اداره کشور اشاره میکند. مهدی فضائلی در توییتر نوشته بود: «قابل توجه دولتمردان، رهبر انقلاب: باید ثبات اقتصادی باشد، تورم باید مهار بشود. امروز یکی از کارهای اساسی که مسئولین کشور، قوه مجریه، قوه مقننه، دستگاههای پیگیری و دستگاههای اجرائی به عهده دارند این است که... راه دارد، راهش را پیدا کنند. علاج کنند تورم را... 1401.11.26». شرایط این روزها و عدم ارائه راهحلی از سوی دولت برای برونرفت از چالشهای فعلی صدای خبرگزاری تسنیم، رسانه حامی دولت را نیز بلند کرده و این خبرگزاری با انتقاد از عملکرد دولت سیزدهم نوشت: «اگر دولت نسبت به مهار نوسانات ارزی اقدامی انجام ندهد و تنها به بخشنامههای ارزی بانک مرکزی دل خوش کند، به طور حتم نمیتواند به وعده کنترل تورم هم دست یابد چراکه پیششرط اصلی کاهش تورم، کاهش نوسانات ارزی و انتظارات تورمی است. افزایش ساعتی قیمت طلا و ارز در این ایام متأسفانه با سکوت مسئولان هم همراه شده است! تنها پاسخی که به گرانیهای ارز در روزهای اخیر داده شده این است که «قیمت دلار واقعی نیست!» اما انتظار میرود که مسئولان دولت و بانک مرکزی به درستی درباره چرایی وضع فعلی توضیح دهند و راهکار خود را با مردم در میان بگذارند. نه اینکه فقط بگویند قیمت فعلی دلار در بازار آزاد واقعی نیست. آقایان حتما میدانند که همین قیمتهای غیرواقعی در این روزها سر به فلک گذاشته و جنگ اعصاب جدیای برای مردم شده است».
جلیل رحیمیجهانآبادی، نماینده مجلس نیز دیروز در صفحه خود در توییتر نوشت: «دلار نزدیک ۶۰ تومن، خودرو سه تا چهار برابر قیمت کشورهای همسایه، خرید مسکن که هیچ اجاره هم با جانکندن ممکنه، تلفن همراه دو برابر سایر کشورها، سفره خالی پز عالی مدیریت انقلابی مجلس انقلابی کو ملت، کفنپوشهایی که از قم به تهران میآمدند و تریبونهای انتصابی که علیه #برجام میگفتند کو؟».
ازاینرو با ادامه شرایط نابسامان اقتصاد و موج جدید انتقادها به کابینه، احساس میشود شایعه تغییر در کابینه سیزدهم در حال قوتگرفتن است هرچند رئیسی در یک سال و اندی که سکاندار هدایت قوه مجریه بوده نشان داده علاقهای به تغییر ندارد. حال این علاقه تا چه میزان اختیاری است و چه میزان وامدار جبر سیاسی برآمده از مدیریت یکدستشده است، خیلی مشخص نیست. افکار عمومی هنوز ماجرای سهمخواهیها از او در زمان تشکیل کابینه را فراموش نکرده که بخواهد نگاه خوشبینانهای به تغییر در کابینه برای قرارگرفتن در مسیر اصلاح داشته باشد. اما فرصت رئیسی برای تصمیمگیری زیاد نیست و یا باید تن به تغییر دهد یا نگران پروژه احتمالی کناررفتن خود در آیندهای که دلار اینچنین افسارگسیخته میتازد باشد. هرچند وزیر کشور دیروز با این ادعا که «رشد تورم» نسبت به موقعی که «دولت را تحویل گرفتیم»، خیلی «کاهش» پیدا کرده، گفته است: «خودم از بازار خرید میکنم و از قیمتها خبر دارم». رئیس شورای امنیت کشور با اعلام اینکه «رئیسی بهشدت بر سر مسائل تورمی حساس است»، اظهار کرده «اتفاقات اخیر» در بحث ارز و افزایش پرشتاب نرخ آن یک «توطئه» است. با توجه به این نوع نگاه کابینه به تحولات فعلی نمیتوان حتی درباره اینکه بحران در دولت به درستی تفسیر شده هم قضاوتی داشت، هرچند در رابطه با ضرورت تغییر کابینه مدتهاست خوداصولگرایان پیشتاز هستند و چندی پیش روزنامه اصولگرای خراسان از عملکرد اقتصادی دولت سیزدهم انتقاد کرده و خواستار تغییر در تیم اقتصادی شده است. نمایندگان مجلس اصولگرا نیز جزء مدافعان تغییر کابینه هستند. چندی پیش جلال محمودزاده عضو کمیسیون کشاورزی مجلس با اشاره به الزامات ترمیم کابینه دولت سیزدهم گفت: «کابینه دولت سیزدهم در ابتدای فعالیت خود مشکلات زیادی داشته است. نظر به شرایط حاکم، بیش از ۵۰ درصد دولت سیزدهم در طول یکی الی دو سال آینده استیضاح خواهند شد».
در این بین سخن از تغییر حداقل سه نفر از اعضای دولت، یعنی خاندوزی وزیر نه چندان موفق دولت، محسن رضایی که دکتری اقتصادیاش هم مرتبط با پول است و قرار بود ریال را به یکی از قدرتمندترین پولهای جهان تبدیل کند و دیگری هم مخبر که در حقیقت لیدر تیم اقتصادی دولت است. در رابطه با مخبر و لحنی که این روزها اتخاذ کرده به خصوص بعد از تصویری که از جلسه سران قوا با حضور او منتشر شد، احتمال تغییر کم است زیرا او خود را در جایگاهی میبیند که در پاسخ به وضعیت دلار و رشد عجیب و غریبش به راحتی میگوید «از ما بهتر پیدا نمیکنید». به گفته علیرضا بیگی نماینده مجلس او در واکنش به سؤالات بهارستاننشینان در جلسه غیرعلنی، غیرمسئولانهترین پاسخی را که میتوان از یک مسئول شنید، رئیس تیم اقتصادی دولت و معاون اول رئیسجمهور در مجلس بیان کرده است. او به وضوح و بدون هیچ لفافهای اعلام کردند که بهتر از ما برای اداره امور ارزی کشور پیدا نمیکنید و ما هم بهتر از شما پیدا نمیکنیم و «همینی که هست». اینکه معاون رئیسجمهور چنین آرامشی در نادیدهگرفتن نمایندگان و دغدغه کاهش ارزش پول ملی پیش گرفته است نشان از احتمال از تغییر یا نگرانی از جایگزینشدن ندارد. هرچند مدتی است شایعه شده اگر قرار به جابهجایی باشد، فتاح گزینه در نظر گرفتهشده برای جایگاه اوست. در رابطه با خاندوزی وزیری که احتمال استیضاح از رگ گردن به او نزدیکتر است هم شایعه تغییر به قصد ترمیم کابینه توسط رئیسی کم نیست. به خصوص که حتی برای بدیهیترین مسئولیتش یعنی پاسخ درباره پراید ۳۰۰ میلیونی تومانی و افزایش قیمت دلار، به خبرنگار میگوید: «جلسه بعد مطرح کنید؛ برای این سؤال آماده نیستم!». دیروز سیدصادق حسینی، فعال رسانهای در توییتی نوشت: «شنیدهها: آقای رئیسی برای جایگزینی خاندوزی با شمسالدین حسینی وزیر اسبق اقتصاد در دولت آقای احمدینژاد به توافق رسیده و حسینی که رئیس کمیسیون تلفیق است گفته بعد از بودجه آمدنش به دولت اجرائی شود. شنیده میشود قالیباف به دلیل ناهماهنگی حسینی با او، از ماندن خاندوزی حمایت میکند». محسن رضایی هم که بعد از سالها تلاش مستمر بالاخره به لطف رئیسی با تشکیل کابینه سیزدهم وارد پاستور شده با کارنامهای نهچندان موفق نشان داده ادعای تخصصداشتن در اقتصاد دیگر برای مردم باورپذیر نیست، او در تحقق وعدههایی که بابتشان میخواست رئیسجمهور شود چنان شکست خورده که اگر خود استعفا دهد رفتاری معقول خواهد بود اما گویا در منش سیاسی مدیران ایرانی استعفا جایگاهی ندارد. ازاینرو حتی درخواست استعفای رئیسی که چندی است هم از سوی برخی اصولگرایان و هم برخی اصلاحطلبان شروع شده فعلا شانسی برای نتیجهبخشی نخواهد داشت، هرچند عدم عبور از بحرانهای فعلی ممکن است بسیاری از معادلات سیاسی در ایران را دگرگون کند.
افزایش درخواستها برای استعفای دولت
چند روز پیش بود که غلامعلی جعفرزادهایمنآبادی نماینده سابق مجلس با اشاره به عملکرد دولت رئیسی و افزایش قیمتهای لحظهای، به اصلاحاتنیوز گفت: «این دولت شعارزده، ناتوان و ناکارآمد است و هزینه بسیار سنگینی را بر کشور تحمیل کرده است». در همین راستا احمد زیدآبادی نیز معتقد است: «هرچه اوضاع کشور پیچیدهتر شود، دولت آقای رئیسی ناکارآمدتر و بحرانیتر خواهد شد. جای او بودم یا خودم را از اسارت پایداریها نجات میدادم و کابینهای به کلی متفاوت و مقبول اهل تخصص میچیدم یا اینکه از ریاستجمهوری استعفا میدادم». همچنین غلامعلی رجایی در میانه دوران اعترضات اخیر در آبانماه گفت: «آقای رئیسی اگر دلسوز کشور است و میخواهد خدمتی به کشور کند، پایان کار دولت خود را اعلام و از مسئولیت ریاستجمهوری استعفا دهد تا دولت جدیدی که از پس اداره کشور برمیآید مسئولیت را به دست بگیرد». چهارم اسفند هم روزنامه جمهوری اسلامی که مدتهاست با لحنی صریح و به دور از کنایه منتقد عملکرد رئیسی است، در گزارشی خواستار اصلاح کابینه شد و نوشت: «بسیای از کارشناسان و دلسوزان نظام معتقدند تا دیر نشده و راه جبران وجود دارد، رئیسجمهور باید در تیم اقتصادی و در ترکیب تیم دیپلماسی خارجی خود تجدید نظر نموده و در سیاستها تغییر جدی ایجاد کند. متأسفانه آنچه در این مدت برای مردم آشکار شده، این است که شعارهای دولت با واقعیت سازگار نبوده و مردم اثرات هیچیک از وعدهها و گفتههای دولت را در سفره خود ندیدهاند». البته که اردیبهشت سال جاری این روزنامه در یادداشتی به قلم مدیرمسئول خود با عنوان «اعلام خطر جدی!» ضمن بیان اینکه «تصور نکنید کشور فاقد نیروهای کاردان و مدبر است»، خطاب به ابراهیم رئیسی آورده بود «حالا که روشن شده شما نمیتوانید از عهده حل مشکلات برآیید، شجاعانه کنار بروید» و متذکر شده بود: «کار را به افراد کاردان بسپارید تا مردم و کشور را از این گرداب خطرناک نجات بدهند». رئیس سابق بانک مرکزی هم که رقیب رئیسی در انتخابات ریاستجمهوری بود خطاب به رئیسی گفته است: من پیشنهاد میدهم اگر واقعا گمان میکنید قبلیها وضع را خراب کردهاند و شما نمیتوانید آن را درست کنید استعفا بدهید و کنار بروید. در دورهای هشتگ «رئیسی استعفا» هم ترند شد که بخشی از آن را خود نیروهای ارزشی فعال در توییتر منتشر میکردند. به هر حال این روزها نه حال دولت خوب است نه مردم؛ اینکه چرا رئیسی تصمیمی برای اصلاح روند معیوب فعلی نمیگیرد، به سؤال متداول تبدیل شده و فعلا جواب قاطعی نمیتوان برای تنندادن به تغییر و اصلاح کابینه یافت اما آنچه مسلم است تبعات تنندادن به اصلاح برای دولت سیزدهم گذرا و آسان نخواهد بود.
شرق
منبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: تیم اقتصادی دولت سیزدهم رئیس جمهور
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۲۱۶۶۹۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رئیسی: تحریم نوعی جنگ است | در دکترین ما سلاح هستهای وجود ندارد
رئیس دولت سیزدهم گفت: در دکترین ما به هیچ عنوان دسترسی به سلاح هستهای وجود ندارد، اما استفاده از این فناوری در صنعت و پتروشیمی و… دستورکار ما خواهد بود.
سید ابراهیم رئیسی، رئیس دولت سیزدهم در افتتاحیه ششمین نمایشگاه توانمندیهای صادراتی جمهوری اسلامی ایران، گفت: این نمایشگاه نشاندهنده آن است که ایران تحریمناپذیر است و هرگز تحریمها در این کشور و با اراده مردم به نتیجه نرسیده و پس از این هم به نتیجه نخواهد رسید.
آنگونه که مهر روایت کرده، وی با بیان اینکه طرحهای شیطانی منزوی کردن ایران هرگز به نتیجه نخواهد رسید، ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران با نیروی انسانی کارآمد و با اراده و با ابتکارات و خلاقیتها و با بهره مندی از فناوریهای نوین میتواند در عرصههای مختلف برای دنیا نوآوریهایی داشته باشد و به جهان عرضه کند.
رئیس دولت سیزدهم افزود: این نمایشگاه نشاندهنده آن چیزی است که به دست جوانان عزیزمان در این کشور رقم خورده و تحریمها را به فرصت تبدیل کرده است و این رویداد بزرگ تجاری و اقتصادی نشاندهنده آن است که ما توانسته ایم و باز نیز میتوانیم.
رئیس دولت سیزدهم با بیان اینکه جمهوری اسلامی به عنوان کشور پیشرفته و فناور است، افزود: برای فعالیت اقتصادی و جلوگیری از خام فروشی و صادرات مواد اولیه نیازمند زنجیره کامل در تولید هستیم.
رئیسی با تاکید بر اینکه تولیدات کشاورزی و صنعتی نیازمند نقشه راه است، تصریح کرد: در این نمایشگاه هدف صرفاً دیدن یک محصول نیست، بلکه در کنار آن مذاکره و تحکیم قراردادها است، لذا از دست اندرکاران این نمایشگاه میخواهم در مذاکرات و پیگیریها مجدانه کار را دنبال کنند.
وی گفت: کشور ظرفیتهای بسیاری دارد. امروز اگرچه غرب تلاش میکند کشور ما به فناوریهای نوین دسترسی پیدا نکند، اما به لطف خداوند و به برکت تلاش نیروهای ما این دانش در کشور ما بومی شده است. تصور نشود اگر دو دانشمند و متخصصان را تحت فشار قرار دهند، میتوانند ما را از دسترسی به دانش بازدارند.
رئیس دولت سیزدهم بیان کرد: آنجا که بیشترین فشار دشمن وجود دارد، ما بیشترین موفقیتها را داشتیم؛ برای مثال، در صنایع هستهای و نظامی بیشترین فشار دشمن را داشتیم، در حالی که بیشتر پیشرفتها در همین صنایع اتفاق افتاده است.
وی تصریح کرد: در دکترین ما به هیچ عنوان دسترسی به سلاح هستهای وجود ندارد، اما استفاده از این فناوری در صنعت و پتروشیمی و… دستورکار ما خواهد بود.
رئیسی با بیان اینکه نظام سلطه نمیتواند ملتهای مصمم و دولتهای مستقل را از پیشرفت بازبدارد، تصریح کرد: دنیا بداند علی رغم خواست نظام سلطه امروز توانایی بسیاری وجود دارد، لذا جوانان میتوانند با ابتکار، خلاقیت و نوآوری برای ملت خود و کشورهای منطقه و جهان مؤثر باشند.
وی گفت: قدرت نظامی بسیار مهم است، اما قدرت تولید و صادرات کمتر از قدرت نظامی نیست. آنچه میتواند یک کشور را قدرتمند کند، قدرت تولید، اقتصاد و توانایی برای صادرات است، لذا به تولید کنندگان تاکید میکنم امروز در جایگاه تولید قدرت هستید. خط ترانزیتی ایران بسیار به صرفه و مطمئن و با زمان بسیار محدود میتواند زمینهای مناسب برای حمل و نقل باشد.
رئیسی با بیان اینکه باید مسأله تجارت با ارزهای ملی گسترش یابد، تصریح کرد: نمایشگاه توانمندیهای صادراتی ایران یک کنش جمعی برای رفاه اجتماعی و جهانی از مسیر توسعه تجارت، صادرات و گسترش تعاملات اقتصادی محسوب میشود. امیدواریم این نمایشگاه موجب همگرایی، هماهنگی و مشارکت فعالان اقتصادی، تولیدکنندگان، صادرکنندگان و بازرگانان و موجب رشد اقتصادی کشور و منطقه و جهان شود.
رئیس دولت سیزدهم بیان کرد: خداوند همه امکانات را به صورت عادلانه در اختیار بشر قرار داده و میتوان با فکر و اندیشه، همکاری و همگرایی و هماندیشی، نیاز بشر را رفع کرد و او را به نقطه کمال و رفاه رساند، اما متأسفانه جریان تحریمها نمادهای ظلم به دولتها و ملتها است، نه فقط ظلم به یک ملت بلکه ظلم به تمام ملتها است.
وی با تاکید بر اینکه اگر با ایجاد تنگنا ملتی را از رسیدن به هدف و دستیابی به امکانات محروم کرد، این ظلم به یک اقلیم نیست بلکه به همه ملتها و اقلیمها است، اظهار داشت: تحریم نوعی جنگ است اما نه جنگ نظامی، جنگی که با این ابزار ملتی را از آنچه میتواند به آن دست یابد، محروم کند.
رئیسی گفت: در جنگ ارادهها ملت ایران اراده کرد که با توکل بر خدا و با اتکا به داشتهها و تواناییهای ملی تحریمها را پشت سر بگذارد، به نحوی که نه ما بلکه سخنگوی کاخ سفید اعلام کند فشارهای حداکثری به جمهوری اسلامی مفتضحانه شکست خورده است.